Arkusz maturalny: polski rozszerzony Rok: 2018. Arkusz PDF i odpowiedzi: Matura język polski – maj 2018 – poziom rozszerzony Matura próbna język polski 1. Elementy retoryki i stylistyka praktyczna. Uczeń: 1) uczestniczy w rozmowie; 2) tworzy logiczną i uporządkowaną wypowiedź, stosując odpowiednią do danej formy gatunkowej kompozycję i układ graficzny; rozumie rolę akapitów w tworzeniu całości myślowej wypowiedzi. (opowiadanie twórcze związane z treścią utworu) Kl. Rozprawkaproblemowa - krok po kroku. pytanie, w którym zawarty jest problem (np. Praca - pasja czy obowiązek?) określenie czynności, które piszący ma wykonać (np. rozważ problem, uzasadnij, inne) wskazanie materiału, na którym należy oprzeć swoje rozważania (odwołanie do fragmentu, całości dzieła czy innych tekstów kultury Jak napisać rozprawkę? To pytanie, które obecnie zadaje sobie wielu tegorocznych maturzystów. Zwłaszcza, że zasady pisania wypracowania się zmieniły w związku z wprowadzeniem Matura z historii odbędzie się w czwartek, 18 maja. W związku z tym wyjaśniamy, jak napisać wypracowanie maturalne na tym egzaminie. Przytaczamy podstawowe zasady pisania, schemat pracy maturalnej z historii, przykładowe słownictwo i główne błędy. Rozprawka składa się z 3 podstawowych elementów takich jak: wstęp, rozwinięcie i zakończenie. Wstęp – wiele osób zostawia sobie napisanie wstępu na koniec. Jeśli jednak chcemy zacząć od wstępu, to warto wcześniej przygotować sobie plan rozprawki i przemyśleć argumenty, których chcemy użyć. Wstęp rozprawki powinien jak i ich rodziców. MODEL ANSWER While it is often still considered to be an educational fad, more and more Polish parents are choosing to educate their children at home instead of sending them to a conventional school. Personally, I believe that homeschooling may bring benefits to both children and their parents. W trzech krokach pokażę ci sposób na rozprawkę na przykładzie tematu: Mój dom to moja twierdza – napisz rozprawkę o wartości domu w życiu człowieka. W swojej pracy wykorzystaj przykłady pochodzące z lektur obowiązkowych. 1. Wstęp – włącz reflektory i uruchom lokomotywę. Na początku włącz światła. Nawiąż do tematu pracy. Zobacz 6 odpowiedzi na zadanie: Jak napisac rozprawke? Jak napisać rozprawkę 1)Wstęp- We wstępie należy: -Zasygnalizować jak zrozumiałeś temat -Wprowadzić do tematu krótko i rzeczowo wyjaśniając tezę -Zapowiedzieć dalszy tok rozumowania (Czy warto się zakochać-to jest temat do rozprawki) (Warto się zakochać lub nie warto się zakochać-tezy) 2)Rozwinięcie-argumenty które Krok po kroku! Dlaczego rozprawka? Rozprawka jest najistotniejszym elementem egzaminu maturalnego. Brak rozprawki na maturze oznacza niezaliczenie tego egzaminu. Zaś rozprawka napisana na 100% daje Ci nie tylko zaliczenie, ale również ponad 70% wszystkich możliwych punktów. Nie masz w takim razie już chyba wątpliwości, że pisanie A6Hs. Opis Opis Książka z serii „Teraz matura” poświęcona przygotowaniom do egzaminu z języka polskiego: opisuje, jak krok po kroku napisać wypracowanie maturalne, umożliwia samodzielne ćwiczenie umiejętności budowania rozprawki problemowej na podstawie przykładowych rozwiązań zadań egzaminacyjnych, utrwala najważniejsze zagadnienia z dziedziny literatury wymagane na egzaminie pisemnym, zawiera opracowania 13 lektur z gwiazdką, których znajomość jest niezbędna na maturze. Powyższy opis pochodzi od wydawcy. Dane szczegółowe Dane szczegółowe Tytuł: Teraz matura. Język polski. Pisanie rozprawki. Tuż przed egzaminem. Szkoła ponadgimnazjalna Seria: Teraz matura Autor: Gutowska Marianna , Merska Maria , Kołos Zofia Wydawnictwo: Nowa Era Język wydania: polski Język oryginału: polski Liczba stron: 144 Numer wydania: I Data premiery: 2015-01-01 Rok wydania: 2016 Forma: książka Wymiary produktu [mm]: 205 x 6 x 145 Indeks: 17273282 Recenzje Recenzje Dostawa i płatność Dostawa i płatność Prezentowane dane dotyczą zamówień dostarczanych i sprzedawanych przez . Wszystkie oferty Wszystkie oferty Inne z tej serii Inne z tego wydawnictwa Najczęściej kupowane 3 stycznia, 2021 8:38 Zaproponuję Wam dziś ćwiczenie sztuki pisarskiej na przykładzie tematu ważnego dla wszystkich. Proszę bardzo: Przyjaźń to jedno z najważniejszych doświadczeń, jakie spotyka człowieka. Budowę rozprawki znacie, mam nadzieję, z wcześniejszych artykułów z działu „Jak pisać”. Przypomnę, że oprócz wstępu i zakończenia potrzebne są argumenty i stojące za nimi przykłady. Sięgniemy do częstego schematu odwołania do dwóch tekstów literackich. Oba będą pochodziły z listy pozycji obowiązkowych do egzaminu. We wstępie oprócz sformułowania tezy odniesiemy się do kluczowego dla naszego zadania słowa: przyjaźni. Postaramy się opisać ogólnie jego znaczenie. WSTĘP: Przyjaźń jest bez wątpienia szczególnym rodzajem więzi. Nie zdarza się często. Ma wagę o wiele większą od zwykłej znajomości. Uważam, że stanowi jedno z najważniejszych przeżyć. To doświadczenie wyjątkowe. KOMENTARZ DO WSTĘPU Przyjaźń nazwaliśmy więzią, choć dziś w tym miejscu mogłoby się pojawić modne bardzo słowo „relacja”. Fragment zdania z tematu „jedno z najważniejszych doświadczeń w życiu” zastąpione zostało następującym: „jedno z najważniejszych przeżyć”. ARGUMENT: Przyjaźń pomaga człowiekowi dojrzeć. Uczy budowania trwałej, mocnej relacji, rozumienia siebie i drugiej osoby. Pozwala nabrać pewności w myśleniu i postępowaniu. Pomaga dostrzec zalety i wady, ponieważ ktoś życzliwy a zarazem ważny ceni te pierwsze i wskazuje drugie. KOMENTARZ DO ARGUMENTU POWYŻEJ: Tworząc argument, staramy się dociec, jakie przyczyny wpływają na szczególne znaczenie przyjaźni. W analizie zjawiska pomaga nam konkretny literacki przykład. Wiemy, „Mały Książę” wiele mówi o głębokim porozumieniu między ludźmi, o wspieraniu wzajemnym, o poszukiwaniu prawdy, przełamywaniu samotności. PRZYKŁAD: Tytułowy bohater „Małego Księcia”, chłopiec wyruszył w drogę, by uporać się z trudnymi przeżyciami, czegoś się nauczyć. Lotnik wysłuchał z uwagą jego opowieści, udzielił bezwarunkowego wsparcia, współczuł i starał się zrozumieć. To jemu mały podróżnik zwierzył się, że nie sprostał wyzwaniu i nie mogąc pokochać róży, opuścił ją. Lis pomógł mu zrozumieć, że kwiat z jego planety jest absolutnie wyjątkowy i że stał się za niego odpowiedzialny. Rozmowy z pilotem dodały mu sił do podjęcia decyzji o powrocie do domu. ARGUMENT: Przyjaźń sprawi, że najgorsze warunki, najstraszniejsze wydarzenia, nie zabiorą ludziom radości, pogody ducha niezbędnej do życia. Ta szczególna więź ocali w nich dobro, wiarę w sens bycia sobą. Sprawi, że ograbieni prawie ze wszystkiego, dadzą z siebie o wiele więcej niż im odebrano. KOMENTARZ DO ARGUMENTU POWYŻEJ: Bez znajomości i zrozumienia „Kamieni na szaniec” trudno byłoby takie poparcie dla tezy wymyślić. Wojna i okupacja były czymś strasznym. Odebrały ludziom wiele. Utwór Kamińskiego jest jednak opowieścią o młodych ludziach, którzy w znacznym stopniu pozostali sobą. Stało się tak w poważnej mierze dzięki przyjaźni. PRZYKŁAD: Latem 1939 roku Jan Bytnar, Maciej Aleksy Dawidowski, Tadeusz Zawadzki, bohaterowie “Kamieni na szaniec” byli świeżo po maturze. Cieszyli sią życiem, zdrowiem, siłą, nie brakowało im zdolności, uprawiali sport. Mieli wspaniałych rodziców, wychowawców i nauczycieli. Los nagle odebrał im powody do beztroski i szczęścia. W 1939 Polska przegrała wojnę, okupanci rozpoczęli walkę o wyniszczenie narodu. Chłopcy zajęli się pracą zarobkową, zaczęli martwić o bliskich. Poznali niemieckie metody terroryzowania społeczeństwa. Dzięki przyjaźni ten czas nie był dla nich stracony. Pozostali sobą. Kontynuowali naukę, dochowali wierności harcerskim ideałom, starali się dbać o kształcenie następnych roczników młodzieży, walczyli o wolność, dyskutowali, spierali się, śmiali. Dzięki łączącym ich więzom ocalili dla siebie i innych tyle, ile się dało. Złożyli nawet ofiarę z własnego życia. Odeszli z godnością i wiarą w sens własnych wysiłków. ZAKOŃCZENIE: Przyjaźń jest bez wątpienia jednym z najważniejszych i najwartościowszych doświadczeń na drodze człowieka. Pomaga stać mu się lepszym, mądrzejszym, bardziej odpowiedzialnym. Dostarcza wsparcia, pociechy, siły w najbardziej dramatycznych chwilach i pozwala zachować wiarę w dobro i sens istnienia. UWAGA: Komentarze nie stanowią części rozprawek. Pochodzą ode mnie. Chciałem, by pomogły Wam lepiej wykorzystać treść artykułu. SUPLEMENT: Gdybyście sami lub z rodzicami, nauczycielami chcieli popisać jeszcze o przyjaźni, to spoza listy lektur obowiązkowych Waszej uwadze polecam bajkę Krasickiego pt. Przyjaciele i utwór pod tym samym tytułem Adama Mickiewicza. Poniżej podaję linki do artykułów, omówień: Aleksander Kamiński: “Kamienie na szaniec” Antoine de Saint Exupery: “Mały Książę” Pozdrawiam Was, zachęcam do korzystania z zasobów bloga. Kto zainteresowany, niech zajrzy na moją firmową stronę: Sztuka Słowa. Polubcie fanpejdż na Facebooku: Klasyka Literatury i Filmu. Dzięki temu więcej poszukujących natrafi na moje teksty. Kto wie? Może są warte polecenia. 🙂 W dziale “Jak pisać?” jest ich jeszcze trochę. Drodzy Czytelnicy, jeśli chcecie podziękować autorowi za jego pracę, to macie kilka możliwości do wyboru: odwiedzajcie stronę, wracajcie tu jak najczęściej zainteresujcie znajomych ofertą Sztuki Słowa – polećcie mnie jako polonistę przygotowującego solidnie do matury z języka polskiego na poziomie podstawowym, rozszerzonym, do matury międzynarodowej, do egzaminu ósmoklasisty polubcie na Facebooku fanpejdż strony: Klasyka Literatury i Filmu wpłaćcie symboliczną kwotę na konto firmowe z adnotacją w tytule: SERWIS EDUKACYJNY Właściciel: Sztuka Słowa PL, Tomasz Filipowicz Nr konta: 15 2490 0005 0000 4500 8617 6460 Tytułem: SERWIS EDUKACYJNY Wyświetlenia: 10 370 Kategoria: Jak pisać Jeden z moich absolwentów, który napisał maturę z języka polskiego na poziomie rozszerzonym na 100%, zechciał się podzielić swoimi uwagami dotyczącymi jak napisać maturę z języka polskiego. Sądzę, że powinno Cię to zainteresować: Esej. Jak napisać rozprawkę - okiem ucznia. Niniejszy artykuł składa się z trzech podstawowych części: Analiza wstępna Czyli opis tego, co należy zrobić żeby jak najlepiej być przygotowanym do napisania rozprawki analitycznej. Podzieliłem je na trzy kroki: analiza tematu rozprawki | analiza tekstu | planowanie rozprawki Krok pierwszy: analiza i interpretacja tematu rozprawki Przeczytaj kilkakrotnie temat Wyjaśnij pojęcia się w nim pojawiające podaj ich znaczenia określ w jakim znaczeniu chcesz się nimi posługiwać wypisz synonimy Wypisz intertekstualności związki z głównymi prądami, nurtami epoki związki z innymi tekstami Rozpisz zadania (wiązki tematyczne), które trzeba zrealizować, aby wyczerpać temat Wypisz wszystkie możliwe tezy (jeśli można więcej niż jedną) Więcej w artykule: Analiza tematu rozprawki- jak? w górę ↑ Krok drugi: analiza tekstu towarzyszącego rozprawce analitycznej Pamiętaj, że tekst, który jest załączony do tematu rozprawki analitycznej na maturze języka polskiego może należeć do jednego z trzech rodzajów literackich. Ze względu na różnice pomiędzy epiką, liryką i dramatem, analiza fragmentu tekstu lirycznego, analiza fragmentu tekstu epickiego i analiza fragmentu tekstu dramatycznego muszą się różnić między sobą. Jeśli nie chcesz aż tak pogłębiać swojej wiedzy Zapamiętaj o dwóch ważnych rzeczach, które ułatwią Ci analizę i pisanie rozprawki. Po analizie tematu wiesz jakie zadania (wiązki tematyczne) musisz zrealizować. Teraz zwyczajnie podziel brudnopis na te pola tematyczne (odpowiadające wiązkom tematycznym) i w trakcie analizy tekstu wpisuj informacje w odpowiadające im pola. W trakcie notowania efektów analizy, stosuj następującą strukturę: informacja, cytat lub omówienie ją potwierdzające, komentarz cytatu z wnioskiem cząstkowym. w górę ↑ Krok trzeci: plan rozprawki Jeśli analiza tekstu załączony do rozprawki była wstępnie uporządkowana. Planowanie można ograniczyć do numeracji poszczególnych informacji. Jeśli tak nie było rozprawkę należy zaplanować. Między innymi w tym pomoże Ci artykuł: Jak napisać plan rozprawki? Jeśli nie chcesz planować tak dokładnie swojego wypracowania (co nie jest najszczęśliwszym pomysłem) to pamiętaj o kilku zasadach: Wstęp Powinien zaczynać się od ogólnych stwierdzeń i stopniowo zawężając przedmiot rozważań powinien przechodzić do tematu rozprawki. Powinien także zawierać przynajmniej: ustalenia definicyjne ustalenie kontekstów tematu rozprawki filozoficzny historyczny biograficzny historyczno-literacki opis sceny z fragmentu; zasady zestawienia fragmentów tezę streszczenie rozwinięcia Rozwinięcie Pamiętaj, że jest to miejsce na wszystkie Twoje racje, którymi możesz przekonać oponentów. Planując rozwinięcie świadomie wybierz najlepszą dla tego tematu i Twojej tezy kompozycję. Pamiętaj o strukturze akapitów: wprowadzenie argument dowody wniosek cząstkowy Zakończenie spróbuj sprowadzić wnioski cząstkowe do jednego wniosku ogólnego ściśle wiążącego się z postawioną tezą postaraj się o kompletność wniosku dokładnie przeanalizuj i opisz mechanizmy opisywanego zjawiska w przypadku porownania wskaż minimum dwa podobienstwa i dwie różnice odpowiedz na pytanie: dlaczego tak się dzieje? odpowiedz na pytanie: jakie są tego konsekwencje? odnieś te spostrzeżenia do tematu Wyraź własne zdanie, opinię, oceń postawy bohaterów w górę ↑ Pisanie rozprawki estetyka | akapity | język | schematyczność Streszczenie Stosuj akapity wyraźnie wyróżnione graficznie wcięciem Pisz krótkie zdania (dłuższe zwiększają ryzyko błędu) Bądź zwięzły i konkretny, unikaj ogólników Dbaj o poprawność językową Nie stosuj pojęć autotematycznych Unikaj powtórzeń tych samych wyrazów w sąsiadujących zdaniach Stosuj różne formuły rozpoczynające akapit i jednocześnie zwiększające spójność Stosuj różne formuły wprowadzające cytat Stosuj różne formuły wprowadzające wnioski cząstkowe, wniosek ogólny Zachowuj obiektywizm Nie powtarzaj myśli – to poważny błąd Jeśli wykonałeś solidnie wszystkie zadania w poprzednich etapach, pisanie rozprawki możesz uznać za formalność. Tym przyjemniejszą, im łatwiej i szybciej przybywa sensownych treści ułożonych w logicznym porządku. w górę ↑ Rozprawka - estetyka Warto również, w myśl zasady: jak cię widzą, tak cię piszą, zadbać o czytelność i ograniczyć do minimum ilość skreśleń. Estetyka pracy wprawdzie nie jest oceniana, ale korzystne wrażenie zawsze jest pożądane w każdej formie komunikacji. Rozprawka - akapity Pisząc pamiętaj także o wyraźnym graficznym wyróżnieniu akapitów poprzez stosowane głębokiego wcięcia tekstu. Nie jest to szczególnie trudne wyzwanie, kiedy korzysta się z przygotowanego wcześniej planu. Przestrzeganie tej prostej zasady może znacząco zwiększyć ilość uzyskanych na maturze punktów. Więcej o budowaniu akapitów w artykule: Jak budować akapit? w górę ↑ Rozprawka - poprawność językowa Zadbaj o poprawność gramatyczną, stylistyczną i ortograficzną; jest bardzo ważna! Możesz to osiągnąć niewielkim wysiłkiem: używaj zdań krótkich, ograniczaj ich skomplikowanie Ten prosty zabieg w znaczący sposób ograniczy ilość popełnianych błędów składniowych. Oczywiście musisz pamiętać, że zgrabne wielokrotnie złożone zdania świadczą o wysokich umiejętnościach pisarskich, a krótkie nie. Nie popadaj przy tym w przesadę - zróżnicowana składnia to podstawowy warunek, który musisz spełnić. unikaj przypadkowych powtórzeń wyrazów, wyrażeń, zwrotów W trakcie przygotowań wypisz sobie w kolumnach synonimy. unikaj zdań z czasownikiem być Czasownik ten pod względem nośności znaczeniowej i ekspresywności trzeba zaliczyć do najuboższych, gdyż nie informuje o niczym poza faktem istnienia przedmiotu, do którego się odnosi. Każdy inny czasownik użyty zamiast niego wnosi dodatkowe informacje, emocje co czyni zdanie ciekawszym w odbiorze. Na przykład: zamiast zdania: Janek jest w szkole możesz napisać: Janek kształci się/uczy się/zakuwa/męczy się w szkole. Różnica jest zauważalna. Idąc dalej trzeba powiedzieć, że unikanie tego kłopotliwego czasownika prowadzi do większej kondensacji znaczeń, do większej treściwości pracy. Ponadto należy mieć świadomość, że jeden czasownik ma ograniczone możliwości tworzenia różnych związków składniowych; jego nadużywanie prowadzi więc do sytuacji, w której powtarzane są w wypracowaniu zdania o tej samej budowie. Nie trzeba chyba tutaj nikogo specjalnie uświadamiać, że permanentne paralelizmy są uznawane za błąd stylistyczny, nie świadczący najlepiej o umiejętności budowania zdań. Unikaj także nadużywania zaimków: to, który. Ich obecność w składni powoduje tzw. łamanie zdania, co przy sporadycznym stosowaniu nie szkodzi jakości pracy, natomiast przy nazbyt częstym nie tylko razi w oczy, ale przede wszystkim przyczynia się do powstawania błędów stylistycznych, będących konsekwencją niekończących się paralelizmów składniowych, a to powoduje, iż tekst staje się dla odbiorcy nudny. Znacznie lepszym zabiegiem na poziomie składni jest stosowanie konstrukcji imiesłowowych, które pozwalają autorowi przy użyciu mniejszej ilości słów zawrzeć w zdaniu więcej znaczeń, czyli nadają tekstowi cechę treściwości. Podobny efekt uzyskasz stosując równoważniki zdań i zdania wtrącone w nawiasach. w górę ↑ Rozprawka - schematyzm języka autotematyzm Częstym grzechem popełnianym w rozprawkach jest nadużywanie typowo metatematycznych pojęć jak: argument, teza, rozprawka, akapit etc. Najlepiej je w ogóle wyeliminować z rozprawki, albo przynajmniej ograniczyć ich obecność do minimum. One kapitalnie nadają się do mówienia o rozprawce, do analizy czyjegoś tekstu. Za najokropniejszą chyba manierę uchodzą wyrażenia typu: moim pierwszym argumentem jest, moim drugim argumentem jest etc., lub chcę udowodnić tezę, że... Powinieneś również unikać jak ognia równie popularnego błędu stylistycznego, a mianowicie używania identycznych pojęć lub pochodzących z tej samej rodziny (o tym samym temacie słowotwórczym) w sąsiadujących zdaniach. Lekarstwo na to podałem już we fragmencie poświęconym analizie i interpretacji tematu. rozpoczynanie akapitów Fatalną manierą w rozprawce jest rozpoczynanie kolejnych akapitów od tych samych słów, wyrażeń. Stosuj różne formuły rozpoczynające akapit i jednocześnie zwiększające spójność tekstu: Z kolei przejdę do; Z drugiej strony; Teraz przedstawię/omówię; rozpoczynanie cytatów Podobnie sytuacja kształtuje się w przypadku wprowadzania cytatów i również tu należy unikać za wszelką cenę monotonii: Odwołam się do słów; Potwierdzają to słowa; Oto co na ten temat mówi; Zgadzam się z; Powołam się na słowa/opinię/komentarz/zdanie; Świadczą o tym; Dowodzą tego słowa; Najlepiej potwierdzają to słowa; Świadczą o tym słowa; Ilustrują to słowa; Dowodząc; wprowadzanie wniosków cząstkowych Innym powtarzającym się elementem w rozwinięciu, z którym autorzy często mają kłopoty są wnioski cząstkowe; również tu należy stosować zróżnicowane formuły wprowadzające: Świadczy to o tym, że; Dowodzi to tego, że; Potwierdza to; Wynika z tego, że; Na podstawie tego można stwierdzić, że; Na zakończenie; Z całą pewnością można stwierdzić, że; Niewątpliwie;Z pewnością; Na podstawie powyższych dowodów można stwierdzić, że; Uważam, że; Jestem przekonany/pewien, że; Sądzę, że; Wierzę, że; Według mnie; Mogę stwierdzić, że; Zauważ, że tę różnorodność możesz wykorzystać również w zakończeniu. w górę ↑ Rozprawka podsumowanie Na końcu trzeba powiedzieć sobie szczerze, że rozprawka to nie przygoda, ale ciężka praca, której efekty nie są efektowne. Stąd zapewne wynika częste zniechęcenie uczniów do tego gatunku na długo przed tym, jak opanują tę umiejętność. Trudność pisania rozprawki jest tym większa, że trzeba się tutaj zdobyć na obiektywizm, a zatem uwolnić od osobistych przekonań, prywatnego zdania, własnej opinii, która jeśli już się może pojawić, to dopiero na samym końcu pracy. Nie ułatwia tego także zakaz powtarzania myśli, stosowania dygresji rozbijających logiczność wywodu. w górę ↑